Cyganie, czy Ci nie żal? Spotkanie z Jackiem Cyganem na Wydziale Cybernetyki WAT
24 kwietnia 2024 roku, w Sali Senatu WAT odbyło się spotkanie z Jackiem Cyganem. Wydarzenie było nie tylko okazją do rozmowy z tym wybitnym twórcą polskiej muzyki, ale także do odkrywania tajemnic historii Wydziału oraz wspólnego przeżywania artystycznego klimatu. Spotkanie z naszym absolwentem ’73 było pierwszym tego typu wydarzeniem z cyklu spotkań zaplanowanych w najbliższym czasie. Liczbę odsłon piosenek na You Tube, których autorem tekstów jest Jacek Cygan można liczyć już w Terabajtach. Utwory takie jak "Pokolenie" oraz "Wszystko ma swój czas" to szlagiery polskiej muzyki rozrywkowej. Piosenki te zdobyły wielką popularność, podobnie jak sam artysta, który jest najbardziej rozpoznawalnym absolwentem Wydziału Cybernetyki WAT.
Spotkanie, w którym uczestniczyli studenci i pracownicy WAT poprowadzili przedstawiciele Rady Samorządu Wydziału Cybernetyki Mateusz Ruciński i Maciej Ksobiak. Swoją obecnością zaszczycił nas Rektor – Komendant gen. bryg. prof. dr hab. inż. Przemysław Wachulak. Nie zabrakło oczywiście Dziekana WCY dr. hab. inż. Zbigniewa Tarapaty, prof. WAT i przedstawicieli władz Wydziału. W tym wyjątkowym, jak na wojskową uczelnię techniczną spotkaniu wziął również udział prof. Andrzej Ameljańczyk, były rektor i kolega z roku Jacka Cygana.
Rektor-Komendant w swoim przemówieniu powiedział:
„Jacek Cygan jest przykładem synergii inżynierskiego wykształcenia i doskonałości tworzenia tekstów polskich piosenek”.
I to jest prawda. Jacek Cygan jest autorem ponad 1000 różnych tekstów utworów muzycznych. Często komponuje słowa do muzyki. Jako autor licznych tekstów (nie tylko do utworów muzycznych, ale także książek, sztuk, opowiadań), jest postacią niezwykle barwną i wszechstronną. Jego twórczość przecina różne nurty muzyczne, od poezji śpiewanej po rock, co sprawia, że jest jednym z najbardziej cenionych artystów w polskiej branży muzycznej. Jako autor tekstów napisał wiele znaczących utworów, które poruszają tematykę życiowych dylematów, miłości, nadziei i marzeń. Jego pracę ceni się także za wszechstronność - od subtelnych, lirycznych tekstów po kompozycje pełne energii i emocji.
Weronika Żak, utalentowana studentka drugiego roku na kierunku kryptologia i cyberbezpieczeństwo, zaprezentowała dwie piosenki, do których słowa ułożył nasz absolwent: „Czas nas uczy pogody”, oraz „To nie ja”. Weronika tworzy teksty piosenek i komponuje do nich muzykę. Specjalnie dla naszego gościa zaśpiewała także piosenkę z własnego repertuaru „Za oknem”.
Nie mogło zabraknąć również momentów wzruszających - Dziekan Wydziału Cybernetyki wręczył Jackowi Cyganowi medal z okazji 55-lecia istnienia Wydziału za wielki wkład w rozsławianie dobrego imienia Wydziału Cybernetyki WAT.
W trakcie spotkania, zgromadzeni w sali uczestnicy mieli możliwość zadania pytania Jackowi Cyganowi. Poznaliśmy m.in. genezę powstania zespołu muzycznego "Nasza Basia Kochana", którego nazwa pochodzi od imienia przyjaciółki zespołu, Barbary Bołtuckiej. Jak powiedział Jacek Cygan:
„Zespół został założony w 1975 roku podczas Giełdy Piosenki Studenckiej w Szklarskiej Porębie. Członkowie zespołu pochodzili z różnych części Polski, więc komponowaliśmy nasze utwory korespondencyjnie. W 1976 roku zespół wygrał główną nagrodę na XIII Festiwalu Piosenki i Piosenkarzy Studenckich w Krakowie, wykonując utwory takie jak „Za szybą” (… „całkiem spokojnie wypiję trzecią kawę”) i „Sambę Sikoreczkę”.
- powiedział artysta i kontynuował:
„W 1978 roku Nasza Basia Kochana wystąpiła na koncercie "Debiuty" Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, a w grudniu 1980 roku nagraliśmy nasz pierwszy album długogrający, współpracując przy nim z muzykami jazzowymi takimi jak Krzesimir Dębski, Zbigniew Jaremko, Janusz Skowron”.
Jacek Cygan opowiedział nam także dlaczego piosenka „To nie ja” sprawiała mu najwięcej trudności.
"To nie ja!" to debiutancki singel polskiej wokalistki Edyty Górniak, wydany w 1994 roku jako część promocji jej pierwszego albumu studyjnego zatytułowanego "Dotyk", który ukazał się rok później. W 1994 roku utwór reprezentował Polskę podczas 39. Konkursu Piosenki Eurowizji, gdzie zajął drugie miejsce w finale, zdobywając 166 punktów.
Jacek Cygan opowiedział historię powstania utworu:
„Muzykę do piosenki skomponował Stanisław Syrewicz w 1984 roku z myślą o nagraniu przez amerykański zespół Chicago. Pierwotne słowa do utworu, który wtedy nosił tytuł "No One Said It Was Easy", napisał Don Black. Wówczas nagrano jedynie wersję demonstracyjną. Za sprawą Wiktora Kubiaka, nagranie utworu zostało zaoferowane Edycie Górniak, która została wybrana do reprezentowania Polski na Eurowizji 1994.
Pierwszą wersję polskiego tekstu napisał prawnik Mariusz Ejsmont, jednak nie spełniła ona oczekiwań Wiktora Kubiaka. Na początku 1994 roku Edyta Górniak poprosiła mnie o napisanie polskiego tekstu, który miał być zrozumiały dla wszystkich, nawet dla osób nieznających języka polskiego, jednak nie dodała, że utwór będzie reprezentować Polskę w Konkursie Piosenki Eurowizji. Ostateczna wersja tekstu powstała po trzech tygodniach pracy. Równocześnie powstała druga propozycja konkursowa dla Górniak, „Śpijcie, dzieci nocy” do muzyki Piotra Rubika. Po konsultacji z TVP zdecydowano, że Górniak pojedzie na konkurs z utworem „To nie ja!”.”
- wspomniał Jacek Cygan, kontynuując:
„Nagrania piosenki odbyły się w marcu w studiu RG Jones Studios w Londynie. Producentem był Graham Sacher, który również napisał anglojęzyczny tekst. Aranżację partii smyczkowej wykonał Mike Mowes, a za realizację nagrań i miksowanie odpowiadał Gerry Kitchenham.”
Na zakończenie Jacek Cygan dodał, że:
„Słowa piosenki nawiązują do treści Biblii. „To nie ja” jest „alegorią losów kobiety, a w tym przypadku Edyta nie chce ponosić winy za grzech biblijnej Ewy, za całe zło, które jest na świecie.”
Następnie odbyła się część artystyczna, w której wszyscy wspólnie z Jackiem Cyganem, przy akompaniamencie gry na akordeonie zaśpiewali "Cyganie, czy ci nie żal". Był to moment szczególny, łączący pokolenia w unikalny sposób. Słowa piosenki opracował dziekan Wydziału Cybernetyki dr hab. inż. Zbigniew Tarapata, prof. WAT:
Cyganie, czy Ci nie żal (na melodię: Góralu, czy ci nie żal)
Cyganie czy Ci nie żal
Twej Matki-Cybernetyki
Laboratoriów i sal
Wykładów z informatyki
Cyganie czy Ci nie żal
Cyganie wracaj do sal
Cyganie czy Ci nie żal
Cyganie patrzysz wciąż w dal
Cygan na nuty spoziera
Teksty piosenek wciąż tworzy
Swe serce w wierszach otwiera
Z Cyberny - mądrze ułoży
Cyganie czy Ci nie żal
Cyganie wracaj do sal
Cyganie czy Ci nie żal
Cyganie patrzysz wciąż w dal
Oddaje muzom ukłony
Orężem: pióro i rym
Cygana twórcze zapłony
Cyberny przecież to syn
Cyganie było Ci żal
Cyganie patrzyłeś w dal
Cyganie w euforii fal
Cyganie swój Wydział chwal
Kolejną wzruszającą chwilą, był moment, gdy władze Wydziału Cybernetyki, wraz z Przewodniczącym Rady Samorządu WCY Michałem Choiną, wręczyły Jackowi Cyganowi pamiątkowy kryształ i list gratulacyjny za wkład w polską kulturę:
„W dniu tak wielkiej radości, którą nam sprawiłeś swoją obecnością, chcemy się
podzielić naszymi wielce pozytywnymi emocjami.
A ponieważ zmysły emocjami trysły
Toteż i list owy będzie nietypowy
Dotarła ci do nas radosna nowina
Że niczym miłości wciąż wdzięczna dziewczyna
Doktora honoris causa Ci przyznano
Poszerzając zaszczytów wielości wiano
Tytuł Doktora honoris causa, który otrzymałeś miesiąc temu, nadany przez Senat Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej, stanowi najwyższą godność akademicką, nadawaną osobom wybitnym, szczególnie zasłużonym dla rozwoju nauki, kultury, gospodarki, szkolnictwa wyższego lub życia społecznego. To wyróżnienie jest dowodem uznania dla Twojego wkładu w literaturę i sztukę. Niech będzie ono motywacją do dalszej twórczości.
Matki-Cybernetyki Synu pokorny
Poeto, pisarzu na czas wciąż odporny
Zerkajże czasami w duszy swej odmęty
Tam Cyberny ślad i życiowe zakręty (…)"
Ale to nie koniec. Prowadzący poprosili Jacka Cygana o opowiedzenie historii kronik wydziałowych, co było okazją do zgłębienia tajemnic minionych lat i odkrycia, jak wiele wspólnego ma przeszłość z teraźniejszością. W latach studenckich 1968-73, oraz tuż po skończeniu studiów w latach 1974-78, gdy Jacek Cygan był pracownikiem Wydziału Cybernetyki WAT powstały dwie kroniki prowadzone przez Jacka Cygana, do których okładki z miedzi wykonał jego ojciec.
Na zakończenie, Jackowi Cyganowi zostało wręczone zaproszenie na piknik wydziałowy, symbolizujące kontynuację współpracy i przyjaźni.
To spotkanie było jak podróż w czasie - wspaniała okazja do wspomnień i refleksji nad przyszłością. Pokolenie z pokoleniem, spotkane w muzyce i historii.
Fot. Oleksandr Perets WAT
